Dijagnoza se postavlja prisustvom najmanje dva od sledećih kriterijuma:
- ultrazvučni nalaz sa prisutnim sitnim cistama u jajnicima,
- povišen nivo muških hormona u krvi ili vidljivi simptomi hiperandrogenizma,
- izostanak ili vrlo rijetka ovulacija, često praćena nepravilnim menstrualnim ciklusima, ponekad sa pauzama i do šest mjeseci.
Žene sa PCOS-om često imaju poteškoća sa začećem, a trudnoća, kada nastupi, može nositi povećan rizik od ranih pobačaja, preeklampsije i gestacijskog dijabetesa. Zdrava ishrana i održavanje tjelesne težine mogu značajno pomoći u očuvanju trudnoće i smanjenju rizika.
Simptomi i tretmani
Najčešći simptomi PCOS-a uključuju neredovne cikluse, neplodnost, gojaznost, pojačan rast dlaka, akne, insulinsku rezistenciju, visoke nivoe testosterona, proređivanje kose, umor, promjene raspoloženja i smanjenje libida.
Liječenje zavisi od individualnih potreba pacijentkinje, uzimajući u obzir faktore poput uzrasta, želje za trudnoćom, insulinske rezistencije i eventualne gojaznosti. Tretman često uključuje ljekove koje propisuje ljekar, a prirodni suplementi bogati vitaminima i mineralima mogu dodatno poboljšati simptome i pomoći u jačanju imuniteta.
Povezanost sa insulinskom rezistencijom
Kod žena sa PCOS-om često se javlja insulinska rezistencija, stanje koje ne mora uvijek pokazivati simptome, ali može trajati godinama prije nego što se otkrije. Faktori kao što su gojaznost, genetika, hormonski poremećaji, nedovoljna fizička aktivnost i stres doprinose njenoj pojavi.
Dijeta bogata vlaknima i proteinima, sa fokusom na hranu niskog glikemijskog indeksa i zdrave masti, može značajno smanjiti posljedice insulinske rezistencije.
Kako olakšati simptome?
Neki od suplemenata koji mogu biti korisni kod PCOS-a i insulinske rezistencije uključuju:
- Folna kisjelina – smanjuje nivo homocisteina, povezanog sa hiperinsulinemijom.
- Koenzim Q10 – poboljšava iskorišćenje glukoze i pomaže u regulaciji ciklusa i smanjenju nivoa lošeg holesterola.
- Cink – podržava ovulaciju i olakšava gubitak kilograma, dok povećava osjetljivost na insulin.
- Vitamin D – ima ključnu ulogu u plodnosti i regulaciji hormona, a njegov nedostatak je čest kod žena sa PCOS-om.
- Hrom – pomaže u stabilizaciji insulinske rezistencije pomažući tijelu da metabolizuje šećer.
- Cimet – može pomoći u regulisanju ciklusa i smanjenju insulinske rezistencije.
- Ulje noćurka – ublažava menstrualne bolove i pomaže u regulaciji holesterola.
- Maka – tradicionalno se koristi za podršku plodnosti i ravnoteži hormona.
- Korijen sladića – djeluje protivupalno i pomaže u regulaciji šećera i hormona.
- Probiotici – pomažu ne samo zdravlju crijeva već i smanjenju upala i regulaciji hormona.